Gatsby po botoksie („Wielki Gatsby”, reż. Baz Luhrmann)

Gatsby po botoksie

Chociaż początkowo myśl o tej adaptacji nie wywoływała we mnie dreszczy emocji, stopniowo napięcie rosło i jak wiecie, czekałam na nią z coraz większym zniecierpliwieniem. W dzień premiery pognałam do kina. Film podobał mi się, ale pod paroma względami mnie rozczarował. Bardzo możliwe, że gdybym go obejrzała, nie mając na świeżo przeczytanej po raz kolejny powieści Fitzgeralda, mój odbiór „Wielkiego Gatsby’ego” à la Baz Luhrmann byłby bardziej bezkrytyczny. Jeśli więc chcecie poddać się słodkiemu otumanieniu, kategorycznie odradzam kontakt z książką.

Zacznę od tego, co wstrzyknięto w powieściową tkankę, żeby ją uatrakcyjnić i uaktualnić. Przede wszystkim dodano wątek pobytu Nicka Carrawaya w klinice psychiatrycznej. Od tego zaczyna się opowieść. Nick rozmawia z archetypicznym, pulchnym terapeutą, który w trakcie sesji między innymi podlewa kwiaty. Pomysł wydaje mi się wtórny, naciągany i trochę dziwny, bo kilka razy podkreślana jest kiepska sytuacja finansowa Nicka, więc zastanawiam się, skąd fundusze na leczenie odwykowe w ekskluzywnym sanatorium.

Zaskoczyło mnie również to, że prawie zrezygnowano z wątku córeczki Daisy i Toma – matka zdawkowo wspomina o niej, później dziecko pojawia się dosłownie na ułamek sekundy, w dodatku starsze niż powieściowa dwulatka. W książce również Pammy nie odgrywa szczególnie istotnej roli, ale jednak jej obecność bierzemy pod uwagę, starając się zrozumieć osobowość i motywy postępowania Daisy. Dziwię się również, że kompletnie pominięto przyjazd ojca Jaya na pogrzeb.

W tej ekranizacji zdecydowanie wyeksponowano wątki melodramatyczne, poza tym filmowa opowieść czasem niebezpiecznie zbliża się do granicy kiczu, a nawet ją przekracza, jak na przykład w scenie, gdy na podkolorowanym, nocnym niebie pojawia się twarz Daisy. Może nie posunęłabym się aż tak daleko, jak Tadeusz Sobolewski, któremu estetyka filmu Luhrmanna kojarzyła się z reklamą mebli i produkcjami Bollywood, ale mogło być lepiej. A na pewno mniej patetycznie.

[Źródło]

Autorzy adaptacji poszli w stronę wystudiowanego piękna, wyraźnie celebrując sceny ich zdaniem szczególnie zjawiskowe, na przykład rozsypujące się perły czy Gatsby w basenie, co momentami wydawało mi się trochę sztuczne i nie do końca zgodne z szorstkim tonem powieści Fitzgeralda. W jednej ze scen Nick na migi pokazuje Jayowi, że opada mu kosmyk na czoło, po czym on natychmiast poprawia fryzurę i to jest dość charakterystyczne ujęcie dla tego filmu, przeestetyzowanego w sposób ostentacyjny. Każdy loczek na swoim miejscu. Nawet śmierć jest piękna, sztuczna i pompatyczna.

Choć ten typ artyzmu nie wszystkim musi odpowiadać, a już zwłaszcza tym, którzy znają książkę Fitzgeralda, niewątpliwie film Luhrmanna jest niezwykłą ucztą, a wręcz fiestą dla oczu. Teatralnie przerysowane sceny przyjęć u Gatsby’ego zapierają dech barokowym rozmachem, a dzięki technice 3D są niezwykle realistyczne. Chwilami miałam ochotę wstać, pląsać i falować razem z tłumem. To również wielka zasługa muzyki, która nie pozostawi obojętnym chyba żadnego widza.

Zachwyciła mnie ścieżka dźwiękowa „Wielkiego Gatsby’ego”. Pomysł był dość ryzykowny, bo wiele utworów brzmi bardzo współcześnie, ale efekt końcowy okazał się świetny. Craig Armstrong nie zawiódł po raz kolejny, co na pewno ucieszy miłośników „Moulin Rouge!”. Cieszę się, że kilka dni przed obejrzeniem filmu przeczytałam ciekawą recenzję tej muzyki autorstwa nvs. Rzeczywistość przeszła moje najśmielsze oczekiwania. To samo dotyczy kostiumów. Z wytęsknieniem oczekiwałam na słynną lawendową suknię Daisy i różowy garnitur Jaya. Okazało się, że to tylko jedne z mnóstwa atrakcji przygotowanych przez Catherine Martin.

Carey Mulligan (Daisy). [Źródło]

Bardzo mocną stroną filmu są aktorzy. Moje największe wątpliwości budził Leonardo DiCaprio, który wydawał mi się trochę zbyt infantylny i budyniowaty do roli Gatsby'ego, ale na szczęście obawy okazały się płonne. Poradził sobie całkiem nieźle, podobnie zresztą jak Carey Mulligan (Daisy) i Joel Edgerton (Tom). Jednak największe wrażenie zrobił na mnie rewelacyjny, pełen ciepła Tobey Maguire w roli Nicka Carrawaya, notabene wyraźnie wystylizowany na Francisa Scotta Fitzgeralda. 

Podobno DiCaprio miał opory przed przyjęciem roli w filmie Luhrmanna. Twierdzi, że obawiał się ciężaru odpowiedzialności, bo każdy mieszkaniec Stanów Zjednoczonych nosi w sobie własny obraz Gatsby'ego. To kolejny dowód na to, jak ważna, wręcz mistyczna, dla Amerykanów jest powieść Fitzgeralda. Zastanawiam się, czy efektowna, a czasami efekciarska adaptacja filmowa tej książki zachwyci  polskich widzów.

 Moja ocena: 4