From Russia with Love ("Anna Karenina", reż. Joe Wright)

From Russia with Love

Pod wpływem recenzji Ani (Czytanki Anki), która obejrzała adaptację sceniczną powieści Tołstoja w Teatrze Studio, zajrzałam do książki w poszukiwaniu cytatu. Po kilku minutach wsiąkłam i trudno mi było wrócić do rzeczywistości. Wydawało mi się, że znam dobrze „Annę Kareninę”, bo wcześniej czytałam ją dwa razy, ale tym razem zwróciłam uwagę na fragmenty, o których istnieniu zupełnie zapomniałam. Byłam pod tak dużym wrażeniem, że postanowiłam obejrzeć wersję filmową, która akurat jest w kinach. Plan zrealizowałam dzisiaj rano, heroicznie przedzierając się przez tłumy mikołajkowych zakupowiczów, które z obłędem w oku kłębiły się w lubelskiej Plazie.

Mój problem polegał na tym, że nie podobała mi się konwencja, w jakiej zrobiony jest ten film. Początkowo w ogóle nie mogłam się do niej przyzwyczaić. Drażniła mnie i rozpraszała. Pod koniec było trochę lepiej. Otóż na wskroś realistyczna powieść Tołstoja została przedstawiona w tonacji przedstawienia teatralnego przypominającego operetkę. Z tańcem ale bez śpiewu. Bardzo zaskoczyły mnie elementy groteskowego humoru, których na próżno szukać w powieści Tołstoja. Wiele scen utrzymanych w tym nastroju nakręcono z zapierającym dech rozmachem, jak na przykład pracę urzędników, wyścigi czy bal. Problem w tym, że nijak się mają do książki. Myślę, że gdyby Tołstoj chciał wzbogacić swoje dzieło o elementy groteski, po prostu zrobiłby to. Zapewne reżyser chciał pokazać sztuczność i teatralność świata, w którym żyła Anna pośród ludzi-marionetek, ale cel można było chyba osiągnąć bardziej subtelnymi środkami. To, że świat jest teatrem, aktorami ludzie zauważyło już paru artystów i metafora nie grzeszy świeżością

To nie wszystko. Fryzjerzy i makijażyści dołożyli wszelkich starań, żeby śliczna Keira Knightley wyglądała niezbyt korzystnie jak na swoje możliwości. Oszpecić tak ładną dziewczynę wydaje się zadaniem trudnym do wykonania, a jednak. Nieustannie rozchylone usta, nastroszona fryzura i strączki loków, notabene w jednej scenie rozłożone misternie na poduszce, okazały się skutecznie nietwarzowe. Co gorsza jej gra wydała mi się boleśnie sztuczna i przerysowana. Spojrzenia i miny Knightley były chwilami rodem z „Kłamstwa Krystyny”. Być może jej interpretacja wynikała z wodewilowej stylistyki filmu, ale do mnie nie przemówiła zupełnie. Mile zaskoczył mnie natomiast Aaron Taylor-Johnson, który mimo plerezy tlenionych pukli był dość przekonywającym Wrońskim. „Annę Kareninę” warto też obejrzeć dla Jude'a Law, przeobrażonego w sposób niewiarygodny.

Bezkrytycznie zachwyciły mnie natomiast kostiumy. Na miejscu Jacqueline Durran profilaktycznie przygotowywałabym już mowę dziękczynną na uroczystość wręczenia Oscarów. Suknie Anny, Kitty i Betsy były olśniewające. Na specjalne wyróżnienie zasługuje też montaż. Chyba jeszcze nie widziałam filmu, w którym obrazy tak płynnie przenikałyby się. To prawdziwa uczta dla oczu. Rozczarują się natomiast miłośnicy realiów historycznych. Amerykanie jednak niewiele wiedzą o Rosji. Na początku filmu Lewin wygląda jak kanadyjski traper, a w dodatku potem okazuje się, że ma labradora.

Uczty intelektualnej brak. Tematykę powieści spłaszczono i sprowadzono właściwie do romansu. Zresztą sugeruje to wyraźnie plakat. Pozostałe problemy społeczne i filozoficznie drastycznie okrojono i podano w formie nachalnie dydaktycznej papki. Generalnie reżyser nie ma chyba najlepszego zdania o poziomie intelektualnym widzów: zbliżenie napisu „Morfina” na słoiczku powtórzono dwukrotnie na wypadek, gdyby ktoś na chwilę się zagapił. Wątek Kitty i Lewina został ograniczony do najważniejszych scen. Ich uczucie w filmie wydało mi się papierowe. Między pierwszymi a drugimi oświadczynami jest czarna dziura. Nieznający książki widz zapewne odniesie wrażenie, że tylko zdrada Wrońskiego pchnęła Kitty w ramiona Lewina. 

Mimo wszystko cieszę się, że obejrzałam „Annę Kareninę”. Jako film wyróżnia się oryginalną, bardzo malarską, wręcz porywającą formą. Z duchem powieści Tołstoja niewiele ma jednak wspólnego. 

Moja ocena: 4