9 października 2012

Socrealizm dla pań (Hanna Muszyńska-Hoffmannowa, "Czupiradełko")


Socrealizm dla pań
Przestroga, że z życzeniami trzeba ostrożnie, bo mogą się spełnić w najmniej spodziewanym momencie, odnosi się również do literatury. Kilka lat temu czytając „Książki najgorsze i parę innych ekscesów krytyczno-literackich” Stanisława Barańczaka wśród licznych rechotów pomyślałam sobie, że kiedyś chętnie zajrzałabym do autentycznego socrealistycznego produkcyjniaka, spodziewając się natężenia absurdu zbliżonego do omawianych potworków. Moje życzenie niedawno spełniło się.

Kilka miesięcy temu przeczytałam urokliwą i sprawnie napisaną książkę „Róże dla pensjonarki” Hanny Muszyńskiej-Hoffmannowej. Spodobała mi się tak bardzo, że postanowiłam nie rozstawać się z autorką. Dla odmiany zaopatrzyłam się w jej powieść współczesną o bezpretensjonalnym tytule „Czupiradełko”. W przeciwieństwie do innych dzieł tej pisarki, dostępnych w ilościach hurtowych za grosze,  to okazało się trudne do upolowania. Spodziewałam się książki lekkiej i przyjemnej, idealnej na wakacyjne upały. Zostałam uraczona państwowotwórczą grafomanią w wersji dla pań.

Wydana w 1962 roku książka opowiada o losach grupy nastolatek, które rozpoczynają pracę w kombinacie włókienniczym w Zambrowie. Główna bohaterka, Anastazja, wyznaje: „moje własne życie, jak sięgnę tylko pamięcią wstecz, jest i było ciągle przeraźliwie zbiorowe”[1]. Nastka kojarzyła mi się z Anią Shirley: również sierota o płomiennorudej czuprynie i silnej, niepokornej osobowości. Po piętnastu latach w sierocińcu o nazwie „Zakład pod Opatrznością”, prowadzonym przez nieczułe siostry zakonne o skłonnościach sadystycznych, Nastka wyrusza do Bielawy Dolnośląskiej na szkolenie, a potem trafia do pracy w Zambrowie, w Zakładach Przemysłu Bawełnianego. Jej życie splata się z losami kilku koleżanek, z którymi pracuje i mieszka w hotelu Młodej Robotnicy. Przez osiem lat towarzyszymy Nastce w karierze zawodowej i politycznej, obserwując jak z burżuazyjnego Kopciuszka przeobraża się w partyjną królewnę.

Tradycyjnie byłam wyczulona na tematy książkowe. W czasie wolnym dziewczyny zaczytują się powieściami Kraszewskiego. Zapadła mi też w pamięć opowieść panny Eli o „Sadze rodu Forsyte’ów”: razem z matką w czasie okupacji, właśnie tą lekturą oszukiwały głód za sprawą licznych opisów kulinarnych. Natomiast Nastka jako dorosła osoba, piastująca godność radnej Miejskiej Rady Narodowej, nadrabia braki lekturowe za sprawą „Ani z Zielonego Wzgórza” i „Kubusia Puchatka”.

Gdyby nie buńczuczny urok głównej bohaterki i pojawiające się od czasu do czasu akcenty komiczne, powieść byłaby trudna do zniesienia. Ideologiczne wtręty są nachalne. Odnosiłam wrażenie, że pisarka miała wywieszoną nad biurkiem karteczkę, przypominającą o konieczności poruszania tematów partyjnych i nieustannie na nią zerkała kątem oka. Niestety, zabrakło już czasu na głębszą charakterystyką postaci i dopracowanie książki pod względem językowym. 

Szkoda, że pisarka nie poświęciła więcej uwagi Kasi, Cecylii, Dorocie, Ance i Joance. Szkoda, że skupiła się na ich postawie ideologicznej, a nie doświadczeniach wykorzenionych młodych kobiet z rozmaitych środowisk, które musiały sobie radzić w nowej rzeczywistości. To był ciekawy temat-samograj i żałuję, że Muszyńska-Hoffmannowa nie wycisnęła go jak cytrynę. 
Model kobiecości lansowany w „Czupiradełku” jest szorstki niczym spierzchnięte dłonie robotnicy kombinatu w Zambrowie. Nastka apeluje:
—  Już   nie   róbcie   z   nas — powiadam — królewien angielskich ani abisyńskich. My wszystkie ze wsi. Silne i   zdrowe.   Rączek   na   krzyż   nigdy   nie   zakładałyśmy, A kiedy się nasze dziewczęta „obabią" — to co? — Może mężowie ich sprzątają mieszkania? [2]
Natomiast wspomniana już panna Ela propaguje wśród dziewcząt następujący świetlany wzorzec:
Weźmy Nadieżdę Krupską, towarzyszkę życia Lenina. Rewolucjonistka, a jednocześnie czuła żona. Jaki wzru­szający był ich wzajemny stosunek. Ona czytała mu ulu­bione książki Londona, on troszczył się o jej sweter, kalosze, przynosił bukieciki kwiatów. Stanowczo muszę ci wypożyczyć z naszej biblioteki zakładowej wspomnie­nia Krupskiej o Leninie. [3]
Prawdziwy talent literacki Hanny Muszyńskiej-Hoffmannowej zdradza nostalgiczna opowieść z przeszłości o życiu pani Zuzanny, „eks-błękitnej panienki”. Autorka przemawia zupełnie innym głosem, co wyczuwalne jest nawet w stylu: opowieść płynie wartko i gładko. Natychmiast widać, że Muszyńska-Hoffmannowa była urodzoną pisarką historyczną, a „Czupiradełko” to warsztatowy wypadek przy pracy, choć w zambrowskim kombinacie zapewne pieczołowicie przestrzegano zasad BHP.
_____
[1] Hanna Muszyńska-Hoffmannowa, Czupiradełko, Wydawnictwo Lubelskie, 1962, s. 5.
[2] Tamże, s. 106.
[3] Tamże, s. 29.

Moja ocena: 3

Hanna Muszyńska-Hoffmannowa

62 komentarze:

  1. "Czupiradełka" nie znam, ale czytałam "Córki" to taka jakby kontynuacja tej książki - opowiada o kolejnym pokoleniu zambrowianek.
    Muszyńską wolę w tych historycznych klimatach a jeśli chodzi o takie współczesne opowieści to "Dziewczyny z Krynoliny" są dosyć sympatyczne:)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Na "Dziewczyny z Krynoliny" bezowocnie poluję od dłuższego czasu. "Córki" też przeczytam na pewno, już zdobyłam. Właśnie tak się domyślałam, że to kontynuacja. Mam nadzieję, że tym razem mniej ideologii. Ciekawe, czy żółw Perykles przeżył historyczne zawirowania. :)

      Usuń
    2. Ja też niedawno kupiłam sobie te "Córki". Trochę mi żal, że "Czupiradełka" nie przeczytam, skoro "Córki" są jego kontynuacją...

      Usuń
    3. Jeśli nie odstrasza Cię podarta obwoluta i pobiblioteczne pieczątki (Szkoła Podstawowa w Wiżajnach) - niestety w takiej formie książkę otrzymałam - bardzo chętnie Ci sprezentuję "Czupiradełko". :)
      Poproszę tylko o maila z adresem, na który wysłać książkę: lirael@pro.wp.pl

      Usuń
  2. Służbowym przypadkiem czytałem niegdyś monografię zakładów bawełnianych w Zambrowie i kołacze mi się po głowie, że zwożono tam wycieczki literatów, by nawdychali się atmosfery wytężonej pracy i wydali w zamian odpowiednio zaangażowane płody. Czyżby to był jeden z nich? Nie mam pod ręką książki, ale sprawdzę wkrótce stosowne passusy:))

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. A to rzeczywiście dość niesamowity zbieg okoliczności! W ogóle zastanawiam się, jak potoczyły się losy kombinatu. Obawiam się, że w fabrycznych halach hula wiatr.
      To niesamowite, że istniał taki rezerwat dla literatów, który miał ich inspirować. Z powieści wynika, że fabryka działała wręcz wzorcowo, no i tkanka ideologiczna była prężna. :)
      Sprawdź koniecznie! Bardzo możliwe, że "Czupiradełko" to owoc takiej właśnie poglądowej wycieczki. Z informacji na skrzydełku wynika, że autorka pracowała wtedy w Białymstoku.

      Usuń
    2. Takie wycieczki na pewno urządzano w latach 50. Jak na klasyczny produkcyjniak, to początek lat 60. to nieco późno, chyba że to kolejne wydanie? Zakłady bawełniane ostatecznie zamknięto w zeszłym roku: http://bialystok.gazeta.pl/bialystok/1,37227,9853686,Zamtex_do_likwidacji__Ostatni_zaklad_bawelniany_w.html

      Usuń
    3. Faktycznie, 42 miliony złotych długu to niebagatelna suma. Ale i tak jestem zdziwiona, że kombinat istniał tak długo.
      To wydanie pierwsze "Czupiradełka", oddano do składania 7 II 1962. Stuprocentowo klasyczny produkcyjniak to nie jest, raczej lajtowa wersja dla pań. :)

      Usuń
  3. No i co ja mam napisać, że nie znam i nie czytałam? Tzn. nazwisko obiło mi się gdzieś o uszy, ale to wszystko. Natomiast opisywana przez Ciebie książka niekoniecznie leży w sferze moich czytelniczych planów. Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Raczej nie ma sensu tych planów zmieniać, bo "Czupiradełko" na to nie zasługuje. :) Wartości literackie bardzo wątłe. Natomiast książki historyczne Muszyńskiej-Hoffmannowej bardzo polecam w ramach niezobowiązującego relaksu.

      Usuń
  4. Tytuł wpisu zaintrygował mnie bardzo i już miałam sobie zapisać książkę, aby przy jakiejś okazji po nią sięgnąć, no ale daruje sobie ;-) gdybyś natomiast natknęła się na książkę, która spełniałaby oczekiwania jakie miałaś wobec tej lektury, wciągającego i zabawnego z dzisiejszego punktu widzenia produkcyjniaka, to będę wdzięczna za polecenie, bo też z wielką chęcią bym po coś takiego sięgnęła.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dobrze, będę polować na przaśnego produkcyjniaka i jak coś ciekawego się trafi, będę alarmować. :)
      A "Czupiradełko" bez większego żalu można sobie odpuścić.

      Usuń
  5. No właśnie - lektury młodych robotnic. Aż dziwne, że czytały tak wyszukaną literaturę.;) "Jak hartowała się stal" może byłaby bardziej wskazana.;)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To chyba czytały wcześniej jako lekturę szkolną:))

      Usuń
    2. Sugerujesz, że miały Ostrowskiego opanowanego i mogły zająć się czymś mniej zobowiązującym?;)

      Usuń
    3. Aha:) Pewnie i Trędowatą podczytywały:P

      Usuń
    4. "Trędowata" była wroga ideologicznie, jeśli podczytywały, to w tajemnicy. :) Pojawiała się natomiast wzmianka o "Nocach i dniach".
      O "Jak hartowała się stal" nie padło ani słowo, może dziewczyny miały Ostrowskiego we krwi i wcale czytać nie musiały. :)

      Usuń
    5. Ten komentarz został usunięty przez autora.

      Usuń
    6. Głód był na pewno, dziewczyny nieustannie prosiły wyedukowaną pannę Elę, żeby im opowiadała przeczytane książki, a szczególnie właśnie romanse.
      Niestety, nie wiem, czy Muszyńska-Hoffmannowa jest spokrewniona z panią Klementyną. W ogóle ciężko cokolwiek na jej temat znaleźć poza krótkimi notami.

      Usuń
    7. Od biedy mogły czytać jeszcze "Ziemię obiecaną" pod kątem wyzysku robotników w przemyśle włókienniczym.;)

      Usuń
    8. ...i przeplatać lekturę "Chłopami" dla podkreślenia sojuszu robotniczo-chłopskiego. :)

      Usuń
  6. Podczytuję sobie właśnei "Obławę" siedleckiej i jest tam rozdzialik o literaturze dziecięcej w czasach stalinowskich, min. lista książek które kierowano na przemiał (W tym Anię z Zielonego Wzgórza), tudzież o przedwojennych autorkach próbujacych przerobić swoje stare "antysowieckie" książki na krzepiące lektury o młodych, czerwonych Chińczykach.
    Chociaż ta Muszyńska niby póxneijsza- może musiała wyrobić normę, żeby otrzyac np. dodatek mieszkaniowy?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Zastrzeliłaś mnie "Anią...", byłam pewna, że nigdy nie wzbudzała niechęci. Z "Czupiradełka" wynika, że powieść Montgomery cieszyła się wręcz uznaniem. Wspominana już panna Ela, która była dla dziewczyn literackim guru, poleca Nastce tę lekturę. To był rok 62, więc do książek dla dzieci podchodzono chyba trochę bardziej liberalnie.
      Na skrzydełku jest informacja, że autorka wtedy pracowała w regionalnej rozgłośni w Białymstoku, więc powodziło jej się chyba całkiem nieźle.

      Usuń
    2. Mowa o latach 50-tych, wtedy na indeksie było niemal wszystko.
      Z literatury dla chłopców np. Winnetou.
      Postaram się wrzucić tę listę na bloga.

      Usuń
    3. Winnetou?! Nawet czerwonoskórzy byli na indeksie? Z dużym zainteresowaniem przeczytam tę listę.

      Usuń
    4. Może dlatego, że (podobnie jak kowboje) byli nieskolektywizowani?

      Usuń
    5. Kowboje byli raczej samotnymi jeźdźcami, ale w indiańskich plemionach jakieś elementy kolektywizmu były na pewno. Może chodziło o to, że Indianie kojarzyli się z Ameryką i już przez to mieli wielkiego minusa?

      Usuń
  7. Socrealizmu nie trzeba było szukac aż tak daleko - w wersji dla dziewcząt jest we "Wczorajszej młodości" E. Jackiewiczowej a w wersji dla chłopców w "Księdze urwisów" E. Niziurskiego tylko kto by się tym przejmował czytając te książki jako dziecko :-)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Nawet nie wiesz, jak bardzo Ci jestem wdzięczna za przypomnienie Jackiewiczowej! Zupełnie o niej zapomniałam. Nie wiedziałam, że napisała dziełko socrealistyczne. "Wczorajszej młodości" nie znam, muszę koniecznie przeczytać. Tym bardziej, że miejsce akcji to lubelska prowincja. :)
      To może być bardzo ciekawy wariant, bo ona nieźle pisała. Pamiętam, że "Pokolenie Teresy" zrobiło na mnie duże wrażenie. To chyba jedna z lepszych książek o wojnie dla młodzieży, jakie czytałam.

      Usuń
    2. @Marlow Dokładnie, kto by się przejmował :) Aż mi się chyba odechciało powtórnej lektury "Księgi ...". Iii tam, i tak się pewnie złamię :)

      Usuń
    3. I tam, jedno zebranie w sprawie spółdzielni, bumelanci i sabotażysta w kopalni:P

      Usuń
    4. Twoja pamięć mnie zadziwia. Ja z "Księgi ..." uratowałem jeno wrażenie, że się dobrze przy niej bawiłem :)

      Usuń
    5. Ja też Bazyl, ja też i marzyłem o takiej piłce jaką dostał Gola od ciotki :-)
      PS.
      Sabotażyści a raczej chyba szpiedzy :-) byli też w "Awanturze w Niekłaju"!

      Usuń
    6. Szpiedzy przemysłowi pełną gębą, ale Awantura to już nie to, co Księga:)

      Usuń
    7. Bazyl: bo ja Księgę czytałem milion razy, w całości i na wyrywki:)

      Usuń
    8. Ja też zupełnie nie zwróciłam uwagi na te wątki w "Księdze urwisów". :)

      Usuń
  8. Ja tej autorki nie znam, ale chętnie sięgnę. Lubię czasem przeczytać "dzieła" PRL-u, choć do tej pory gustowałam raczej w kryminałach. Są kopalnią wiedzy o tamtych czasach. Wspomnę przy okazji, że nawet wielcy czasem pisali zgodnie z obowiązującym nurtem. Przywołam chociażby Wisławę Szymborską i jej wiersz "Ten dzień" opublikowany po śmierci Stalina:)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak zwane milycyjniaki jeszcze przede mną, już sobie zgromadziłam niezły zapasik. :) Je również wykpił Barańczak w swojej książce, chyba jeszcze zabawniej niż produkcyjniaki.
      Jeśli kiedyś będziesz miała ochotę na spotkanie z twórczością Muszyńskiej-Hoffmannowej, to bardziej polecam powieści historyczne.

      Usuń
    2. Powieści historyczne lubię i chętnie skorzystam z Twojej propozycji. A i do Barańczaka chętnie sięgnę:)

      Usuń
    3. "Róże dla pensjonarki" są bardzo sympatyczne. Książkę Barańczaka bardzo polecam, dowcip i błyskotliwość autora nie przestają mnie zadziwiać. A jednocześnie mnóstwo mądrych spostrzeżeń. Tutaj krótka, ale bardzo trafna recenzja.

      Usuń
  9. Zakładom bawełnianym w Zambrowie poświęcona jest znakomita monografia Andrzeja Zawistowskiego "Kombinat. Dzieje Zambrowskich Zakładów Przemysłu Bawełnianego - wielkiej inwestycji planu sześcioletniego" (Warszawa-Białystok 2009). Na s. 17 Autor wspomina o obu powieściach HMH (fragmenty obu znalazły się zresztą w aneksie:)) W przyp. 24 czytamy: "W książkach tych można rozpoznać nawet osoby zatrudnione tam naprawdę - dyrektor kombinatu bawełnianego w Córkach nazywa się Adam Zenonczyk (w rzeczywistości dyrektorem ZZPB w latach siedemdziesiątych był Zenon Adamczyk)".
    A teraz o tym, skąd zainteresowanie HMH Zambrowem:
    "Oprócz wspomnianych książek młodzieżowych HMH jest także autorką nigdy nieopublikowanej pracy "XX lat ZZPB". Jest to próba charakterystyki ZZPB pokazana za pomocą opisu losów pracowników kombinatu. Ciekawe relacje zebrane przez autorkę są niestety bardzo zniekształcone przez wyraźnie propagandowy cel. jaki przyświecał powstaniu opracowania". I do tego przypis 26: "Autorka brała udział w akcji "Sojusz świata pracy z kulturą i sztuką" organizowane w latach siedemdziesiątych. W jej ramach ZZPB ufundowało Muszyńskiej stypendium, ta zaś odwdzięczyła się powieścią Córki oraz tekstem "XX lat ZZPB"".

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Przede wszystkim ogromne dzięki za sprawdzenie i bardzo ciekawą relację! Chociaż wysoko oceniasz monografię, raczej wątpię, czy kiedykolwiek trafi w moje ręce.
      Nie miałam pojęcia, że powieść jest aż do tego stopnia realistyczna.
      "XX lat ZZPB" to musi być jakiś totalny koszmarek. :( A "zniekształcone przez wyraźnie propagandowy cel" jest również "Czupiradełko".
      Czyli te dziełka były rewanżem za stypendium. Co ciekawe, już potem HMH chyba zupełnie nie wracała do upolitycznionych motywów, a zajęła się powieściami historycznymi. Nakłady jej książek musiały być ogromne, skoro teraz są ich tony na Allegro prawie za darmo.

      Usuń
    2. Być może stypendium i pisanie monografii zakładów bawełnianych pozwoliło jej przeżyć jakieś chude lata, albo i w spokoju zająć się pisaniem powieści historycznych. Autor monografii korzysta z XX lat, tam są relacje pracowników, więc z tym koszmarkiem totalnym to może przesada, chociaż dobry historyk będzie się umiał posłużyć każdym źródłem:) A monografią służę, gdybyś się chciała dokształcić w dziejach produkcji drelichu w Polsce:D

      Usuń
    3. Dzięki, jeśli kiedyś poczuję potrzebę wzbogacenia wiedzy w dziedzinie historii przemysłu bawełnianego w Polsce, na pewno się zgłoszę z prośbą o pożyczkę. :)
      Chętnie bym sobie poczytała o HMH i jej życiu, ale jak wspominałam, są tylko strzępy informacji.
      W każdym razie "Róże dla pensjonarki" świadczą o tym, że potem bez problemu potrafiła wyzbyć się socrealistycznej maniery. I zdecydowanie nie indoktrynuje.

      Usuń
    4. No i dobrze, bo mam w kolejce dwie jej książki:)

      Usuń
    5. Ja podekscytowana wdzięcznymi "Różami dla pensjonarki" nabyłam chyba z pięć. :)
      Chyba spłaciwszy haracz HMH wybierała bohaterów i tematy bez podtekstu "tak hartowała się stal", tylko takie, które autentycznie ją interesowały.

      Usuń
    6. I słusznie uczyniła, przynajmniej uszczęśliwiła pokolenia czytelniczek, czego Czupiradełkiem pewnie by nie osiągnęła:)

      Usuń
    7. Może ktoś jej dyskretnie zasugerował, że nie tędy droga. :)

      Usuń
  10. Natomiast już w 1955 roku HMH interesowała się jako dziennikarka budową kombinatu i przypuszczalnie bywała w Zambrowie, napisała artykuł o nieprawidłowościach podczas inwestycji (s. 205).

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Zapewne wtedy powstał pomysł napisania produkcyjniaka, bo wtedy socrealizm kwitł na potęgę. Jak na powieść, której koncepcja dojrzewała przez 7 lat, "Czupiradełko" jest zaskakująco mało udane.
      Jeszcze raz wielkie podziękowania za tyle ciekawych faktów!

      Usuń
    2. Być może to niezdecydowanie fabularne książki wynika z tego, że autorka usiłowała jakoś poprawić czy zmodernizować jakiś stary szkic czy maszynopis z lat 50.?

      Usuń
    3. A to bardzo prawdopodobne! Może próbowała złagodzić typowo socrealistyczne rysy tego szkicu z 1955 r. takimi różnymi dzierlatkowymi akcentami. :)

      Usuń
  11. Lirael, czytając Twój opis przypomniało mi się jak parę lat temu obejrzałam "Moskwa nie wierzy łzom" :))) Nie mogłam uwierzyć, ze można było stworzyć taką opowieść, a jednocześnie nie mogłam przestać oglądać :)) To jest całkiem niezły film (na filmweb też ma świetną ocenę), ale to co tam się obserwuje, to jest dopiero nachalność :)) Oglądałaś ?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Chyba oglądałam, ale bardzo dawno temu i zupełnie nie pamiętam. :(
      Przeczytałam streszczenie i rzeczywiście podobieństwo jest uderzające. Dobrze, że w filmie skoncentrowano się na 3 dziewczynach, bo Muszyńska-Hoffmannowa niestety nie ogarnęła literacko tłumu bohaterek w "Czupiradełku".
      Dzięki, muszę koniecznie obejrzeć "Moskwa nie wierzy łzom". Oscar dla filmu nieanglojęzycznego plus 6 nominacji!

      Usuń
  12. @"Model kobiecości lansowany w „Czupiradełku” jest szorstki niczym spierzchnięte dłonie robotnicy kombinatu w Zambrowie" - zakochałam się w tym zdaniu :)

    Lirael, bardzo Ci dziękuję za świetną recenzję, takim wypadkom przy pracy należy się wzmianka, nawet jeśli literacko niewiele wnoszą. Nie uważasz swoją drogą, że współczesnym odpowiednikiem socrealistycznych produktów powieściopodobnych są pisane dziś masowo "powieści dla kobiet"?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dzięki. W życiu bohaterek "Czupiradełka" nie było miejsca na fatałaszki, delikatność i chwile zwątpienia. :)
      Masz rację, tzw. "powieści dla kobiet" są rzeczywiście w większości bardzo schematyczne. Ostatnio w wersji polskiej bohaterka zwykle rozpoczyna nowe życie na prowincji na fali różnych "Rozlewisk". Natychmiast rozwiązuje swoje problemy egzystencjalne, emocjonalne i finansowe, no i rzecz jasna w trybie natychmiastowym poznaje mężczyznę swojego życia.
      Różnica jest taka, że socrealistyczne potworki wsączały potajemnie ideologię, a te książki dla pań raczej nie mają aż takich ambicji.
      Dla mnie szokiem jest to, że powieści będące ewidentnym naśladownictwem nie tylko są publikowane, ale cieszą się wzięciem. Wczoraj pobuszowałam sobie po nowościach wydawniczych i ze zdumieniem natknęłam się na kilka epigońskich kopii "Pięćdziesięciu twarzy Greya". Niektóre mają wręcz liczebniki w tytule, żeby potencjalny czytelnik nie miał już absolutnie żadnych wątpliwości, że chodzi o podróbkę ulubionej książki, np. "Osiemdziesiąt dni żółtych". Zastanawiam się, jaki sens ma czytanie czegoś, co jest wyraźnym naśladownictwem.
      Nie czytałam "Pięćdziesięciu twarzy Greya", ale chyba już oryginał nie jest arcydziełem, więc boję się myśleć o jakości plagiatów.

      Usuń
  13. Lirael, feministki na pewno nie zgodziłyby się ze stwierdzeniem, że literatura kobieca nie przemyca żadnej ideologii :)

    Kopiowanie czyjejś powieści zaskakuje mnie przede wszystkim dlatego, że nawet najmniej ambitny autor powinien przecież starać się stworzyć coś nowego. Jeśli potrafi li i jedynie powielać cudze pomysły... cóż, powinien może zastanowić się nad zmianą zawodu? ;)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Może bardziej przemyca wzorce osobowe niż ideologię, ale rzeczywiście, dla socjologa czy tzw. genderowca powieści dla pań stanowią cenne źródło. :)
      Zgadzam się z Tobą. W przypadku fali książek toskańskich czy skandynawskich kryminałów nie było aż tak jawnego kopiowania pomysłów jak tutaj.
      Ciekawe, czy autorka i wydawnictwo wiedzą o podróbkach z liczebnikami w tytułach. W sumie chyba mogą być przeszczęśliwi, bo to dodaje sławy powieści-matce, co łączy się z wzrostem zysków. :)

      Usuń
  14. Polecam film dokumentalny "Zambrów". Może to nie jest ekranizacja "Czupiradełka" ale wiele mówi o poruszonych w nich tematach.
    http://www.youtube.com/watch?v=_4JCJPEiacE

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Obejrzałam film z dużym zainteresowaniem, bardzo Ci dziękuję. Niesamowite wrażenie: tak jakbym miała okazję zobaczyć bohaterki "Czupiradełka" na żywo.

      Usuń